Hefur eitthver séð tíkina mína? Hún er stanslaust að hverfa...

Hver hefur ekki séð auglýsingu með mynd af ofsasætum hvutta sem er týndur.  En eitthvern veginn finnst mér ég sjá oftar að þessir hundar sem týnast eru þessu litlu kríli... smáhundategundirnar. 
 
Afhverju?

Mín tík lét sig aldrei hverfa, hun passaði sig vel á að fara ekki langt frá mér. Ef hún fór úr augsýn þá kom hun altaf fljótt tilbaka til að gá hvar ég var og fór svo aftur.  Þegar ég sleppti henni einni út seint á kvöldinn til að þefa, þá var hún alltaf það nálægt að hún heirði þegar ég kallaði og kom eins og skot til mín. Nema þegar hún var að "smala" kanínuna í garðinum við hliðiná, þá beið hún aðeins með að koma.

Afhverju?

Var ég svo heppin með tíkina? Heppin að fá svona góða tík?

Onei, þetta æfði ég hana til að gera alveg frá því hun var hvolpur.

Ég notaðist við hennar eðlishvöt að halda flokkinum.

Hundar sem telja sig ver í flokk, vilja vera í þessum flokk. Þeir fara ekki frá sínum flokki. Þeir passa sig sjálfir að halda flokknum. Þeir fylgjast alltaf með sínum flokkstjóra.
 ( margir hundar telja sig ekki hafa neinn flokk, ef hann er stanslaust bundinn og aldrei fær að fara neitt, gera neitt eða upplifa neitt, þá getur vel verið að hann telur sig bara vera í "fangelsi" og við fyrsta tækifæri hleypur hann burt. Um að gera að hafa hann lausan á labbi túrunum og æfa hann og leika við, þá er hann strax komin með flokkar tilfinignu, vill vera hjá þér.  Veit um 3 sveitar hunda sem alltaf eru bundir úti, þegar ég spurði afhverju, var svarið annars fara þeir bara á flakk og koma ekki aftur fyrir löngu seinna. Þá tel ég þetta vera hundar sem hafa ekki tilfinguna á að vera í flokk með bóndanum. Þeir fá aldrei að leika við hann eða þessháttar. Hann bara kastar í þeim mat annað slagið ekkert annað. Ég myndi lika hlaupa burtu sko.)

En oft er það þannig að hundaeigendur eru að fylgjast með hundinum sínum. Passa að hann fari ekki burt og hlaupa oft á eftir ef hann gerir það. Það er by the way góð leið að láta hundinn vita að hann er flokkstjórinn.

þegar ég er úti að labba með hundinn, þá ræð ég ferðinni.  Þótt hún er laus og labbar 10 metra fyrir framan mig þá ræð ég ferðinni. Hún snýr sér oft við og gáir hvort ég er ekki örugglega á eftir og bíður oft eftir mér.

Hvernig er það gert?

Ju, sumir hundar hafa þetta inní sér að fylgja vel, svo þar  þarf kannski ekki að gera mikið. En aðrir eins og mín eru mjög sjálfstæðir og þora að vera einir langt í burtu, þessir hundar þurfa að fá að vita að við eigendur erum flokkstjórarnir, annars áhveða þeir að vera það sjálfir.

Hérna eru nokkrar æfingar:

Æfing í að fylgjast alltaf með sínum flokkstjóra:
Þið eruð úti að labba og hundurinn er laus. Hann fær að labba útum allt sem hann vill. En þú vilt æfa hann í að fylgja þér.
Þetta gerir þú með því að stjórna ferðinni. Þegar hundurinn er kannski fyrir fram þig eitthverstaðar og er að þefa eða gera etthvað annað en að fylgjast með þér  þá snýrð þú alt í einu við og labbar tilbaka. Lítur ekkert við til að gá hvort hann sér að þú hefur snúið við, heldur bara labbar(getur labbað hægt) tilbaka og labbar þangað til hann kemur hlaupandi á fullu.
Fyrst getið þið passað að gera þetta þegar hann er bara að þefa eitthvað létt ekki alt of langt í burtu og að það sé ekki neinar truflanir nálægt, svo sem annar hundur eða fólk. (bara til að hafa þetta auðvelt svona til að byrja með).  Þegar hann fattar að þú ert farin í aðra átt kemur hann hlaupandi til þín, kemur alveg að þér og lítur upp með svona  " hvað er málið?" spurningu, en þá er mikilvægt að svara ekki þessari spurningu. Bara líta áfram og halda áfram að labba. Þetta er ekki neitt sem þú átt að hrósa. Heldur bara þetta er partur af hans lífi að fylgja þér. Þá þegar þú ert svona ofsa róleg og ert bara að labba eins og áðan þá hugsar hann að þetta var ekkert big deal bara rútína.
Svo snýrðu við og heldur áfram að labba áfram. Næst þegar hann er komin lengra frá þér og farin að þefa og "ekki fylgjast" með þér þá geriru þetta aftur...

Þetta æfiru oft og í hvert skipti þegar hann er laus. Hann á aldrei að geta giskað hvert þú ert að fara á labbi túrinum.
Þetta gerir að hann fer að fylgjast betur með þér. Þegar hann er að þefa þá gleymir hann sér ekki í að þefa, heldur æfir sig í að altaf hafa eitt auga á þér, sínum flokkstjóra.

Að flokkstjórinn hverfur alt í einu:
þessi æfing er mjög holl fyrir hundinn. Þetta er í raun æfing í að sýna honum hvernig það er að missa af flokknum. Tilgangurinn er að sýna honum afhverju hann þarf að fylgjst svona vel með sínum flokkstjóra.
Þegar þú hefur breytt um stefnu nokkrum sinnum og hundurinn er orðin duglegur að hlaupa á eftir þegar þegar það gerist, er næsta skref að láta sig hverfa.
Þegar hann er upptekin eitthverstaðar fyrir framan og þú kemur að húsi eða bíl eða eitthverju þá læturu þig hverfa bakvið það. Segir ekkert. Bíður svo þangað til hann sér að þú ert horfin, lætur hann svo finna þig.  Hann vill hlaupa tilbaka á þann stað sem hann sá þig síðast og gott er að frá þeim stað ætti hann að sjá þig auðvelt. Bara svona sem fyrstu æfingu að hafa hana auðvelda. Þegar hann sér þig átt þú að þykjast vera að gera eitthvað. Ekki bara standa og bíða. Heldur þykjast vera reima skíónna eða týna blóm eða senda sms..  Eitthvað sem hann fattar að þú ert bara að dunda þér þarna eitthvað og það var ekki neitt big deal að þú hvarfst. Þegar hann kemur er hann svo ánægður með að finna þig og vill sýna það, en þú tekur ekki undir það. Ekkert hrós eða þessháttar, bara heldur áfram að labba. Þá hugsar hann að þetta var partur af þinni rútínu þetta var ekkert sértsakt sem gerðist og getur gerst aftur.
Reyndu að aldrei hafa þessa æfingu eins, aldrei hverfa bakvið sama hús eða þessháttar. Þeir muna vel eftir síðasta skipti svo ef þú ert alltaf að fela þig getur verið að hann byrjar að hugsa " æj hún/hann er bara í felum þarna, nenni ekki að koma"  svo það er nó að gera þetta annað slagið þegar þú sérð eitthvern stað sem hentar.. Getur verið nó með einn buska fara bakvið hann og þykjast vera að týna ber af það vantar hús og þessháttar.

Afhverju má ekki hrósa þegar hann kemur til þín í þessum æfingum?  Jú, það er vegna þess að  þegar þú hrósar ertu að verðlauna fyrir æfinguna, þetta gerðiru rétt. Og jú það útskyrir ekki alveg afhverju en það sem hundurinn hugsar er að ef hann fær verðlaun fyrir eitthvað, er þetta eitthvað sérstakt sem hann gerir til þess að fá verðlaun.  við verðlaunum "commanto" td þegar við viljum að hundurinn kemur, sest, leggst osfr. Þetta er enginn skipun, þetta er eitthvað sem hann á að gera sjálfur án þess að við segjum honum að gera það. Þetta er hans vinna. Ef hann gerir þetta ekki þá er það hans vandarmál að tapa sínum flokki. Þessvegna hrósum við ekki.
Alveg eins og þegar við erum að venja á að vera einn heima. Ekkert hrós þegar hann er duglegur að vera einn heima, því þetta er eitthvað sem er rútina, hann á að vera einn heima stundum.
Þeir taka vel eftir hvernig við hegðum okkur, í hvernig þeir áhveða að bregðast, ef við hrósum fyrir að vera einn heima geta þeir tekið undir það sem að þetta var big deal sko.. og farið að hugsa að næst ætlar hann sko ekki að verða einn heima og byrja að fá panikk i þessari aðstöðu. Og þú endar með að eiga hund sem geltir stanslaust þegar hann er einn heima.

 

Láta sig hverfa við truflanir:

þetta er svona fullorðinsæfing sem gott er að byrja æfa við hvolpa aldur. Þegar hann er ofsa upptekin við eitthvað spennandi. En hann þarf að vera svolitið vanur hinum æfingunum fyrst. Vanur að þurfa fylgjast með þér. Gerðu þetta í fyrsta skiptið kannski bara þegar er annað fólk nálægt, hafa æfinguna auðvelda..  byrjaðu að labba burtu frá hópnum þegar hann er td að láta gestina klappa sér... gáðu hvort hann fattar að þú ert farinn. Ekki notast við fólk sem hvolpurinn þekkir og tekur partur af "flokknum" heldur frekar ókunnugt fólk.
Og aftur þegar hann kemur ekki  hrósa heldur bara halda áfram að labba.  ef hann kemur ekki og þú komin ofsa langt frá honum geturu byrjað að labba í sviga þannig að þú labbar nær honum og svo ferð aftur lengra frá þegar þú ert komin nálægt. Hafðu í huga að sjóninn á hvolpum er ekki alveg fullkomin, svo þegar þú ert langt í burtu getur verið að hann sér ekki nó of vel ef hann er enþá ungur hvolpur.  Ef hann er alveg heiltekinn af þessu fólki og alls ekkert að fylgjast með geturu gefið merki til fólkið að labba í hina áttina semsagt frá þér. (getur verið búin að ræða það fyrirfram). þá kannski losnar æsingurinn í hvolpnum og hann fer að áhveða að fylgja og leitar þá af þér. Fattar að þú ert ekki með flokknum og kíkir þá kringum sig. Láttu þá hann sjá þig aðeins lengra í burtu og snúðu bakinu í hann og "ert að labba burt".    Og hann kemur þá hlaupandi. Og þið haldið áfram að labba.
Að æfa þetta þegar hann er í leik við aðra hunda er ekki sniðugt þegar hann er ungur hvolpur því þeir eru svo æstir og það er ekki hægt að ætlast til að þeir vilja koma þá. Alveg eins og með að maður er ekkert að kalla hann inn frá leik með öðrum hvolpum fyrr en hann er miklu eldri, því það mun oftast mistakast og við eyðileggjum inkallið fyrir okkur.

 

Einu sinni þegar tíkin mín var um 10 - 12 mánaða var ég oft að æfa þetta, en hún er svo ofsalega sjálstæð og þorði að vera burtu frá mér.  Við bjuggum í Oslo og vorum alltaf í stórum Park í miðbænum og þar voru mikið um aðra hunda og fólk. Hún var laus eins og allir hundar og hljóp frá mér til eitthverja hunda sem hún sá alveg á hinum endanum á garðinum. Þetta fannst mér ekkert sniðugt að hún gerði, bara hlaupa svona frá mér án þess að gá hvort ég kæmi á eftir.  Svo ég gerði það sem átti að gera.  Ekkert.  Heldur fór ég frá staðnum sem hún fór frá mér og faldi mig bak við stórt tré.  Ég hélt hún myndi koma tilbaka fljótlega. En svo var ekki. Hún var vel vön þessum stað og orðin heimakær. Eftir 10 min frá mér fór ég að pæla hvort hún ætlaði ekkert að gá að mér. ég vissi hvar hún var en sá hana ekki, en sá að hún hljóp að tveimur hundum sem voru að leika. Þannig að ég vissi að hún var með þeim, var farin að þekkja hana svo ég hafði ekki miklar áhyggjur í byrjun. Þessi garður var mikið um hunda og allir hundar lausir, í oslo eru hundar vanir að leika við hvort annað svo það er sjaldan vandræði. Allir hundar í oslo sem fá að vera svona lausir og leika læra fljótt hundatungumálið og leika vel saman.
en hun var farin að vera lengi í burtu fannst mér svo ég byrjaði að labba í átt að henni en labbaði svona í sviga svo ef hún myndi byrja að hlaupa að mér væri ég ekki að labba "eftir henni".
Hún var komin alveg á hinn endan af garðinum sem er kannski um km langur.  ég sjá hana þá þegar ég var komin nær og áhyggjurnar fóru, sá að hun var enþá að leika við hundana.  Svo ég fór bakvið bíla og beið. ég held það  var alveg gott korter eða 20 min þangað til hún fattaði að fara leita eftir mér. ég sjá hana koma hlaupandi eins hratt og hún gat,  á þann stað sem hún fór frá mér. Ef hún hefði fundið mig þar, hefði hún haldið að það var "alt í lagi" að fara svona frá mér. Ég hvarf ekkert.  En ég var ekki  þar... svo hún byrjaði að fá smá panikk sjá ég.. ég sjá hana þarna sem ég var bakvið bílinn en  hún ekki  mig.   En ég sá að hun var að fara hlaupa útum allt að leita og ég vildi ekki að hún myndi fara hlaupa úr garðinum, svo ég gerði smá hljóð... smá svona til að láta hana líta í mína átt.. ekkert neitt týpiskt mitt hljóð.. heldur bara smá krafs með skónnum. Hún heirði það og leit í mína átt og sá mig. kom hlaupandi og ofsa feginn að finna mig.  en ég var nú bara þarna að "reima skónna".  Eftir þetta varð hún betri, hún passaði sig betur og kom altaf strax tilbaka.

Þetta er áhættusamt að "týna" henni svona lengi. En úr því ég hafði æft hana í þessu fyrir og hún vissi að það var hennar jobb að týna ekki mér þá þegar hún gleymdi sér í leik við hundana þá fattaði hún að fara leita. Seinni skiptin hljóp hún aldrei svona langt frá mér og ef hún fór eitthvað úr augsýn kom  hún strax aftur tilbaka.

Þannig að ég tel að þegar hundar "týnast" er oftast um að ræða hund sem sjaldan fær að vera laus og sjaldan eða aldrei hefur haft frelsið til að hlaupa aðeins frá. Þá hafa þeir ekki þetta flokk eðli að fylgjast með.
Og þessu svo kölluðu "tösku hundar" sem fólk heldur á oftar en það fær að labba sjálft, segir sér sjálft að verður villað þegar það alt í einu er frjálst. Veit ekkert  hvað það á að gera, fær panikk og hleypur eitthvað útí hött.

Það er mjög mikilvægt að þessi litlu kríli fá að vera hundar lika, halda á þeim sem minnst. Þeir öðlast meira öryggi á jörðunni en í fanginu. Þá er minni líkur á að þeir bíta ókunnuga þegar þeir vilja klappa eða þessháttar. Ef þeir fá að vera hundar.

Jæja ætla ekki að skrifa meira í bili, þið verðið að fara athuga hvort hundurinn er rokin burt, og ef svo er farið í hina áttina.

Kveðja
Heiðrún.

Athugasemdir

[Huldabeib, 23.7.2008 kl. 22:00]

Æi hvað það er gott að "heyra" að maður er að gera sumt rétt Þarf samt að læra þessar æfingar með dúllunni minni svo við verðum ennþá betri vinkonur.

[Lilja Þorsteinsdóttir (IP-tala skráð) 23.7.2008 kl. 23:05]

Sæl, mig langar að byrja á að þakka þér fyrir frábæra síðu, það er ekkert smá gott að hafa aðgang að svona hundasérfræðing á svona aðgengilegan hátt.

Jæja en þá er vandamálið:

Ég á Silky terrier tík sem er að verða 9 mánaða. Hún er alveg yndisleg í alla staði en það er tvennt sem böggar mig, í fyrsta lagi þegar það koma gestir sem hún þekkir vel þá pissar hún niður úr á staðnum, ég veit ekki hvernig ég á bregðast við því, sýnist hún engan vegin ráða við þetta.  Í öðru lagi þá er hún alveg hrikalega feimin eða stundum jafnvel hrædd við krakka. Veit ekki til að hún hafi neina slæma reynslu af þeim en ef það koma börn á heimilið (er með 2 unglinga á heimilinu) þá bara er hún miður sín og liggur undir borði eða alveg við fæturnar á manni. Ég er mjög stressuð því mér finnst ég ekki alveg geta treyst henni við þessar aðstæður, veit samt að þó hún biti þá væri það bara til að verja sig en það er eins og hún geri sér ekki grein fyrir því að krakkarnir vilji bara vera góðir og leika. Ef ég er inn á heimili hjá öðrum þá vill hún bara kúra í fanginu mínu og treður þá höfðinu þannig að hún þurfi ekki að sjá krakkana.... Úff ég er alveg lost yfir þessari hegðun.  Sérstaklega líka af því hún er mjög sterkur karakter þegar hún er ekki innan um börn, heldur t.d. að hún ráði yfir öllum hundum sem hún kemur nálægt líka stórum.   Engin taugaveiklun hjá henni gagnvart þeim eða fullorðnum yfirleitt, er reyndar svoldið tortryggin gagnvart ókunnugum sérstaklega ef hún finnur hundalykt af þeim en það er fljótt að rjúka úr henni.

Annað hún er ekki farin að hafa blæðingar eða sýnir engin einkenni lóðarís er það eðlilegt hjá 9 mánaða tík ?

Jæja ætla ekki að hafa þetta lengra, vona að þú getir hjálpað mér í þessu.

Kær kveðja, Lilja.

[Heiðrún Klara Johansen, 24.7.2008 kl. 13:20]

Hæ Lilja....  Ég hef verið að fá nokkrar spurningar síðastliðið um einmitt pissa á sig þegar koma gestir og svo ertu með margar ágætis spurningar svo mig langar að búa til sér færslu og svara þér þar, vonandi finnst þér það alt i lagi, Ef ekki láttu mig strax vita og ég tek það út.

Kveðja
Heiðrún