Fimmtudagur, 16. ágúst 2007
Venja hund á búr (spurning frá lesanda)
Sigurjón Jónsson
Hæ, mér fannst þetta svo góð spurning hjá þér og ég vissi að mitt svar yrði ekki stutt svo ég ákvað að setja þetta í sér færslu.
Það sem þú gerir er klassískt, og þá lika klassískt rangt því miður. Ég leyfði mér að lesa á milli línanna lika og hugsaði mér að þegar þú fórst út varstu að horfa á hvolpinn í búrinu, læðast út, kannski kíkja einu sinni i lokin og segja honum að vera þarna kyrrum.
Allt þetta og sem þú líka skrifaðir gerir hundinn bara stressaðan og þá líður honum illa.
Skal reyna útskýra hvernig hundar hugsa.
Hundurinn tekur eftir öllu sem við gerum. Af því að hann getur ekki spurt okkur hvað er í gangi, er hann stanslaust að lesa hegðunina okkar.
Á venjulegum degi hefur þú þína rútínu, hundurinn er þá rólegur því hann þekkir þetta og veit að allt er í góðu. Hann finnur að þú ert rólegur og þá er hann rólegur.
Svo kemur að því að þú ætlar að kenna honum eitthvað nýtt. Kemur þarna með búr og platar hann inn í það og lokar. Hundurinn fer þá að pæla hvað er í gangi, og alltaf þegar eitthvað nýtt er að gerast þá fer hann ekki strax að gelta og panikka, hann lítur alltaf fyrst á þína hegðun til að vita hvernig hann á að bregðast við þessu.
Og það er hér sem flestir klikka, við byrjum að hegða okkur á annan hátt. Þetta er réttur hugsunarháttur fyrir mannfólkið að sýna þannig að allt sé i lagi, en því miður þá misskilja hundar þetta, aðallega að því þeir skilja ekki tungumálið okkar.
Svo þegar þú lokar hurðinni og ert í svona "núna er ég að kenna hundinum" módus, þá ertu að haga þér öðruvísi en venjulega. Hann finnur það alveg, hann þekkir þetta ekki og verður stressaður.
Það sem þarf að gera er að venja hann á búr í tvennu lagi.
Venja hann á búr
Venja hann að vera einan heima
Það þarf ekkert að gera þetta bæði í einu og er fínt að hafa þetta aðskilið í byrjun. Flestir vilja líka að hundurinn eigi að geta verið einn heima þótt hann sé ekki í búrinu, að hann eigi bara að leggjast niður og sofa í stað þess að fara að skemma allt.
Þannig að:
Venja hund á búr:
Hafið búrið opið og bara í stofunni þar sem þið eruð hvort eð er að slappa af og horfa á sjónvarpið. Setjið hvolpinn inn og leyfið honum að þefa og kanna staðinn, þurfið ekkert að loka hurðinni fyrst um sinn, ekki í fyrsta skiptið hann er þarna inni. Setjið þægilegt teppi þangað inn og eitthvað uppáhalds leikfang og bein að naga.
Þegar hann er búinn að kanna staðinn og er farinn að labba út og inn kannski, eða bara hættur að pæla í búrinu, þá setjið þið hann inn og lokið.
Og svo kemur þetta mikilvæga. Núna verðið þið að hegða ykkur alveg eina og venjulega.
Loka hurðinni, ekki horfa á hvolpinn. Setjist bara aftur í sófann og haldið áfram að horfa á sjónvarpið eins og hann er vanur að sjá ykkur á kvöldin.
Núna byrjar hvolpurinn að horfa á ykkur og er að spá hvað er í gangi, hann sér að þið eruð róleg og eruð ekkert að pæla í honum. Það er öryggi hjá honum hann kannast við ykkar hegðun.
En fyrst um sinn er hann örugglega samt ósáttur við að komast ekki út og mun kannski væla smá, eða byrja að gelta, bíta í búrið og krafsa í teppið.
Hvað sem hann gerir, hunsið hann alveg. EKKI horfa á hann. Ef börnin eru ung er kannski best að gera þetta þegar þau eru farin að sofa.
Það er mjög misjafnt hvað hundar gera, sumir eru alveg crasy og reyna allt til að fara út. Málið er að þeir eru bara að prófa að gera allt sem þeim dettur í hug til að ná athygli ykkar.
Þeir hugsa núna... "Hvað á ég að gera til að þau sjái mig hérna?" Og hann veit að hann fær venjulega athygli þegar hann geltir eða bítur í eitthvað eða vælir svo þessvegna mun hann prufa þetta líka núna.
En svo eru sumir hundar sem væla bara smá og gefast svo bara upp og bíða.
Þegar hundurinn gefst upp og þið heyrið EKKERT frá honum í kannski hálfa mínútu, þá stendur eitt ykkar upp án þess að segja neitt eða horfa mikið á hann. Semsagt gefa honum eins litla athygli og hægt er. Standa bara upp og opna hurðina og setjast aftur og halda áfram að horfa á sjónvarpið. Halda áfram að hunsa hann.
Eftir eina mínútu eða tvær, þá megiði klappa honum eins og þið viljið og eruð vön.
Ef hundurinn er alveg crasy og stoppar bara ekki að gelta og panikka, þá verðið þið að bíða eftir pásunni hans, semsagt þegar hann tekur smá pásu í geltinu til að ná andanum, og fara að opna. Bara passa sig að standaekki upp fyrr en hann þegir. Þótt það sé bara þessi eina sekúnda sem hann heldur kjafti þá verður þú að ná henni. Og ef þú klikkar og hann er farinn að gelta verðurðu bara að bíða eftir næstu pásu hjá honum.
Ég skal útskýra afhverju þetta er svona mikilvægt.
Hundurinn er að hugsa, hvað er það sem tekst að fá athygli frá þeim? Og ef þú stendur upp á því augnabliki sem hann þegir, þá mun hann fatta eftir nokkrar svona æfingar að "já hey, ég þarf að þegja og vera rólegur til að geta komist út", En ef þú stendur upp og opnar þegar hann er að einhverju þá ertu að segja honum að þetta þarftu að gera til að komast út. Og hann mun gera þetta næst líka.
Þessvegna á aldrei að opna hurðina nema hann sé rólegur og þögull.
Ef hann er ofsa góður og er bara rólegur að bíða alveg frá byrjun, þá bara mjög gott og þið opnið búrið eftir eina minútu. Ekki hafa hana lokaða lengi í byrjun.
Ef hann er ALVEG CRAZY og nágrannarnir eru farnir að kvarta og hann bara stoppar ekki eina sekúndu einu sinni.. gerið þá eitthvað skrítið hljóð..sem hann fattar ekki að er frá ykkur.. þannig að hann mun stoppa til að hlusta.. þá notiði þessa sekúndu til að sleppa honum út og reynið svo aftur sama kvöld.
Hann mun ekki vera eins crazy því lengur sem líður á æfinguna því hann man eftir því að hann komst út síðast.
Lykilatriðið: Þið ofsalega róleg og hagið ykkur venjulega. Og ekki opna hurðina fyrr en hann er rólegur. Ekki horfa á hann eða veita honum athygli. Ekki heldur knúsa og hrósa honum þegar hann kemur út úr búrinu.
Þetta er eitthvað sem á að vera normal í hans lifi og ef það er hrósað hugsar hann að þetta var eitthvað merkilegt og verður stressaðri með það næst.
Gerið þessa æfingu tvisvar til þrisvar fyrsta kvöldið. Venjulega bara mínúta eða tvær í einu í búrinu þangað til að hann tekur pásu og er þögull. Ekki krefast að hann eigi að liggja til að komast út, má alveg standa, bara hann sé rólegur og segi ekki neitt.
Það þarf semsagt ekki að fara út úr herberginu fyrstu skiptin. Það kemur síðar og er sama prinsipp og að fara út úr húsi sem ég ætla útskýra hér fyrir neðan.
Þegar allt gengur vel og hann virðist bara rólegur í búrinu getið þið farið að hafa hann inni í því með lokaða hurð yfir nóttina.
En hafði búrið þar sem eru allavega tveir veggir bakvið svo hann þurfi ekki að vakta allar hliðarnar. Þeir vilja sofa það sem þeir hafa svona hol.. en samt yfirlit yfir það helsta í íbúðinni. Búrið má líka alveg vera inni í herbergi hjá ykkur en það er alls ekki nauðsynlegt og því ráðið þið alfarið.
Venja hund að vera einn heima.
Mjög mikið sama prinsipp og fyrir ofan hvað varðar að þið hegðið ykkur venjulega. Hérna þarf ekki að nota búrið fyrst um sinn.
Verið bara að í íbúðinni, verið að taka til eða eitthvað og hundurinn er alltaf að elta ykkur. Svo allt i í einu labbið bara út án fyrirfara og lokið á eftir ykkur án þess að horfa á hundinn. Lokið hurðinni. En áður en hann er farinn að átta sig á þessu og ákveður að gelta þá eruð þið komin inn aftur.
Sem sagt bara inn og út. T.d. eins og þú fórst út með ruslið og inn aftur. Eldsnöggt. Og hérna aftur ekki hrósa eða klappa eða horfa á hundinn.. þú ert bara upptekinn við tiltekt.
Gerðu þetta aftur mörgum sinnum. Eldsnögg út og inn svo hann nái aldrei að gelta. Eftir smá tima venst hann því að þú hverfur og lokar en þú kemur alltaf aftur svo hann bíður bara.
Þegar þú ert búin að gera þetta nokkrum sinnum þá ferð þú að vera lengur í burtu.. kannki labbar út á götu og til baka.
Ekki standa við hurðina og bíða. Hundurinn heyrir alveg að þú ert þarna og fer að pæla hvað málið sé. Hann heyrir að þú labbar í burtu og að þú ert að koma aftur svo farðu bara alltaf lengra og lengra. Gerðu þetta oft á dag svo þetta verði venjuleg hegðun í ykkar lífi.
Svo er bara að meta hvenær þú ferð í að vera 10 mín í burtu. Skreppa í sjoppuna og skilja hann eftir einan heima. Eftir svona viku með 2, 4, 5 6 mín þá geturðu farið yfir i 10 mín - korter - hálftíma.. og svo koll af kolli.
Og aldrei hrósa honum þegar þú kemur heim. Eftir smá tíma þegar þú ert búin að vera burtu í nokkra klukkutíma eða jafnvel 8 tíma vinnudag máttu alveg heilsa honum eins og þú vilt en reyna að hafa þetta ekki OF MIKINN fagnað. Ekki eins og þið séuð búnir að vera burtu frá hvor öðrum í 10 ár.
Þú ræður alveg hvernig þinn hundur verður. Og þegar hann er stór er rosalega óþolandi að hafa hund sem hoppar og er rosalega æstur í hvert skipti sem þú kemur heim.
Hann lærir af þér og ef þú fagnar honum á fullu þegar þú kemur heim þá mun hann alltaf gera það sama líka þegar hann er orðinn stór og sterkur.. og byrjar þá líka að hoppa uppá og fagna ókunnugum sem ekki alltaf vinsælt.
Þannig að það er fínt að hafa stutta heilsa-klappa rútínu en alls ekki leyfa honum að byrja að hoppa og vera með læti. Ef hann byrjar á því þá hættirðu strax að heilsa honum og ferð burt.
Svo er það að hafa hann í búrinu einan heima. Þegar hann er vanur að vera í búrinu meðan þið eruð heima við þá gerið þið alveg eins og þegar á að venja hann að vera einan heima...án búrs. Bara labba út og ekki líta tilbaka.
Verið stutt í burtu í fyrsta skiptið.. en núna er hann vanur þessu öllu og getur verið lengi einn heima í búrinu án þess að gelta.
Hann bara sefur og dreymir fallega drauma um að þið komið heim með þurrkað nautatyppi handa honum að naga... nammmiii...
Athugasemdir
hæææ:D
ég er að spá í hvað má skilja lítin hvolp eftir heima lengi, ... er að fara að fá hvolp, sæki hann í hádeginu næsta föstudag hvernig á ég að venja hann á það að vera einan heima :P :D og hvað má hann vera einn heima lengi í einu?:D:D
Kristín (IP-tala skráð) 16.9.2007 kl. 21:29
fyrirgefðu ég sá bara fyrirsögnina (venja á búr )og átti eftir að lesa þetta allt :S en takk fyrir góðar greinar
Kristín aftur (IP-tala skráð) 16.9.2007 kl. 21:45
hæ Kristín. Ertu þá búin að fá svar við öllu sem þú varst að velta fyrir þér?
Heiðrún Klara Johansen, 16.9.2007 kl. 21:59
Ég er alveg sammála þessum ráðum. Held að það sem fólki reynist erfiðast sé að hundsa hundinn þegar það á við. Ég gerði þessa vitleysu að fagna hundunum voða mikið þegar ég kom heim eftir að hafa skroppið eitthvað úr húsi. Það var allt í lagi þó þeir yrðu æstir og flöðruðu og létu öllum illum látum því þeir voru bara tveir, og litlir hundar að auki. Síðan fjölgaði hundunum, og nú eru 4-5 hundar heima, þar af tveir stórir, og þá gekk þetta ekki lengur. Nú ignora ég þá alltaf fyrstu mínúturnar eftir að ég kem heim, kannski 5 mínútur, og fer svo að tala við þá. Svínvirkar. Láta bara eins og maður hafi skroppið út með ruslið þó maður hafi kannski þurft að vera í burtu í nokkra klukkutíma, jafnvel allan daginn. Bara svoldið langt út í tunnu ;)
Einnig með búramál. Ein minni tíkin fór frá upphafi sjálfviljug inn í búr ef það stóð til boða. Henni fannst það veita sér öryggi. Hundum finnst gott að vera í nokkurskonar holu. Þeir sækja í að vera á stöðum þar sem er lágt til ´lofts´ (t.d. undir rúm, einnig þar sem ekki er hægt að koma þeim að óvörum) ef þeir eru óöruggir. Þeim finnst því í útgangspunkti alls ekki óþægilegt að vera í litlu rými eins og búri og því þarf maður ekki að hafa áhyggjur af því að maður sé að pína þá eitthvað. Að öllu jöfnu finnst þeim þó skemmtilegra að vera lausir heldur en í búri eða t.d. bundnir. Fyrsti karlhundurinn minn var ekki sáttur við að þurfa að vera lokaður í búri. Ég byrja yfirleitt á því að gefa þeim matinn sinn í búrinu (hleypa svo út strax á eftir til að drekka og pissa). Sumir eru svo fúlir að þeir líta ekki við matnum alveg strax. Þetta með að veita enga athygli er mikið atriði. Einnig reyni ég að hafa búrið þar sem hundurinn er vanur að vilja liggja þegar hann er ekki í búri. Oftast er það staður þar sem hann hefur yfirsýn.
Hvað sem allar nýjar venjur varðar, þá hefur mér sýnst það taka um 2-3 daga að venja á eitthvað nýtt (t.d. að hætta að leyfa hundi að vera inni í svefnherbergi, eða koma upp í rúm).
Eitt sem ég hef skipt um skoðun um varðandi hunda sem gelta alveg tryllt og endalaust, er að stundum virðist það vera af hræðslu frekar en óþekkt eða ofdekrun. Þó svo sem ekkert bendi til þess að hundurinn þurfi að vera hræddur. Hundar eru hálfgerðir hræðslupúkar hefur mér orðið ljóst. Þegar svoleiðis gelt-episode á sér stað þýðir ekkert að skamma eða ignora. Þá hefur mér sýnst best að hughreysta og minnka álagið þangað til hundurinn finnur aftur til öryggis, og þá er hægt að halda áfram með það sem verið er að þjálfa.
Það er bara svolítið erfitt að fatta hvenær hundur geltir vegna óöryggis, og hvenær vegna frekju.
Hvað segir þú um það, aanana? Einhver galdraformúla? :)
gerður rósa gunnarsdóttir, 29.9.2007 kl. 20:29
hæ gerður.
varstu búin að týna mér? en gott þú fannst bloggið aftur.
þetta með að sjá hvort það sé frekja eða hræðsla sem veldur geltinu. Það sem er hægt að horfa á er hvar rísa hárinn á bakinu.
ef þau rísa bara í hnakkanum þá er það bara frekja og hann er að reyna að dóminera hinn hundinn. Þá má skamma.
Ef þau rísa á öllu bakaniu (kemur svona lína frá hnakkanum og að rófunni) þá er það óöruggi og þá má alls ekki skamma.
Eins ef hárin rísa bara á rassinum.
svo er lika hægt að sjá hvar rófan er. Er hún beint uppi loftið er hann að dóminera og ef hún er undir löppunum er hann óöruggur með sig.
Augun lika og hausinn, eyrun er gott að fylgast með, maður er fljótur að læra á hundinn sinn, sjá hvernig hann er þegar hann er óöruggur og hvernig hann er þegar hann vill dóminera.
svo galdraformúlan hér er að fylgjast vel með hundinum sínum. Og fyrir þig sem er með svona marga þá væri það gott að fara með þá frá hvort örðu stöku sinnum. Því annars er erfitt fyrir þá að fá sinn eginn karaktær. Og erfitt fyrir þig að læra á akkurat þennan hund. Því ef þeir eru altaf í sama flokk. þá er það þannig að ef enn er hræddur þá verða allir það og ef einn geltir til að monta sig etthvað byrjar allir á því. Þeir verða bara saman einn stór hundur.
Svo þetta var alveg rétt hjá þér. ég myndi segja að þegar hundar gelta er það oftast út af óöryggi. vara fólki við að hér er hundur, en hann er samt hræddur.
byrðu úti sveit með alla þessa hunda?
Heiðrún Klara Johansen, 30.9.2007 kl. 21:26
Þú ert alger snillingur aanana :) Ég hef tekið eftir þegar hárin rísa á einni tíkinni, annarri stóru tíkinni sem er með stutt hár, en hún er voða hrædd við allt og alla. Með hina sem eru með lengri hár hef ég ekki tekið eftir að hárin rísi. Kannski hafa þeir bara ekki verið neitt hræddir. Ég hef einmitt verið að hugsa um að taka þá meira fyrir einn í einu, án þess að hinir séu með, en ég hef eiginlega bara ekki haft nóga orku til þess, enda staðið talsvert í flutningum að reyna að finna besta staðinn fyrir okkur öll, og svo að koma sér fyrir tekur ótrúlega langan tíma, að finna út hvað virkar fyrir öll dýrin svo þau séu þokkalega sátt.
Þetta með að ef einn byrjar á einhverju þá fylgi allir hinir í kjölfarið er alveg innilega satt :) Alger hystería hjá þessum hundum að gera eins og allir hinir ;)
Ég bý í litlu þorpi á Krít á Grikklandi. Leigi svo land (ca 1000 fermetrar) rétt fyrir utan þorpið þar sem ég get haft asnana og hundana. Hef suma hundana þar og eins marga og ég þori heima. Það má raunar bara vera með 2 gæludýr á hverju heimili hér á landi. Ég er með 5 hunda, 2 ketti og 1 hænu heima núna :/ en það reddast af því að ég er svo mikið heima (vinn heima) og get passað upp á að þeir séu ekki geltandi í kór mjög lengi allavega. Kemur samt fyrir að þeir taki spangólaköst þegar ég skrepp til asnanna (sem eru núna rétt hjá mér í girðingu).
Já, ég var svo innilega búin að tína þér, mundi alls ekki bloggnafnið þegar ég ætlaði að kíkja. Sem betur fer búin að finna þig aftur. Mér finnst þetta ótrúlega góð ráð sem þú gefur, og passar vel við mína reynslu.
gerður rósa gunnarsdóttir, 1.10.2007 kl. 00:37
Þú sérð það bara ekki eins vel á þeim með sítt hár. En það er þarna, verður kannski bara að standa alveg við til að sjá.
ég mun flytja bráðlega á annað blogg en ég tilkynni það hér.
ætla hafa meira hunda slóð svo ég fékk mér hundar.blog.is fannst það passa betur:)
en ég nenni ekki að fara færa allar færslur yfir alveg í dag svo þetta kemur smám saman:)
Heiðrún Klara Johansen, 1.10.2007 kl. 18:58
Bæta við athugasemd
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (21.11.): 0
- Sl. sólarhring: 3
- Sl. viku: 12
- Frá upphafi: 0
Annað
- Innlit í dag: 0
- Innlit sl. viku: 11
- Gestir í dag: 0
- IP-tölur í dag: 0
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Nýjustu færslur
- Kæri Tómas Oddur - varðandi að hunsa hundareglur
- Hvolpar og hátíðarnar
- Skulum ekki banna fleiri hundategundir...
- hundaþjálfara nám.
- Hversu oft á viku æfiru hundinn?
- Sumir lausagöngu hundar kunna ekki að lesa....
- Spurning frá lesanda. - Sveitahundar
- Páska æfingar
- Innkall
- Fyrsti hvolpurinn/ einkatími
- Taumganga.
- Hundar þurfa að hafa garð?
- Hvernig hundaþjálfari viltu vera?
- Spurningar frá ykkur
- Þeir vilja banna hundahald á Akranesi! (??)
Eldri færslur
- Júní 2012
- Desember 2011
- Ágúst 2011
- Janúar 2011
- Maí 2010
- Apríl 2010
- Mars 2010
- Febrúar 2010
- Janúar 2010
- Desember 2009
- Nóvember 2009
- Ágúst 2009
- Júlí 2009
- Febrúar 2009
- Nóvember 2008
- Október 2008
- Júlí 2008
- Maí 2008
- Apríl 2008
- Mars 2008
- Febrúar 2008
- Janúar 2008
- Desember 2007
- September 2007
- Ágúst 2007
- Júlí 2007
- Júní 2007
- Maí 2007
- Apríl 2007
Bloggvinir
Spurning vikunar
Tenglar
Námskeið
- Taumganga stutt námskeið til að læra taumgöngu og ná sambandi við hundinn úti
- Fyrsti hvolpurinn/einkatími hægt er að panta mig í heimsókn til að fræðast um hvolpinn.
- Innkall Auðveldar æfingar til að bæta innkallið.
sæl og takk fyrir góða pósta :)
Mig langar til að spyrja þig hvenær þér finnst vera gott að byrja á að venja hvolp á að vera í búri þegar hann er einn?
Við erum með 3ja mánaða labrador .. og höfum verið að prufa að setja hann í búrið sitt, og fara út í smátíma. Um leið og við löbbum út fer hann yfirleitt að gelta stanslaust.
Ég hef líkað prufað að þykjast fara út en vera hinumegin við vegginn og hlera, og um leið og hann byrjar að gelta slæ ég soldið fast í hurðina. Þetta virðist virka tímabundið, en svo byrjar hann aftur eftir einhvern tíma.
Erum við að byrja of snemma, eða er einhver aðferð sem virkar betur?